NATO içinde tansiyonu yükseltecek kritik bir adım tartışılıyor. Financial Times’ın (FT) haberine göre ittifak, doğu kanadında Rus uçaklarına karşı “angajman kurallarını gevşetmeyi” gündemine aldı. Bu değişiklik, pilotlara olası Rus ihlallerinde daha kolay ateş açma izni verilmesi anlamına geliyor.

Ateş izni masada

Haberde, NATO müttefiklerinin son dönemde artan Rus dron ve savaş uçağı ihlalleri iddiaları sonrası yeni önlemleri değerlendirdiği belirtildi. Görüşülen seçenekler arasında, Rus uçaklarını izleyen keşif dronlarının silahlandırılması ve sınır devriyelerinde “tehdit düşürme eşiğinin” indirilmesi bulunuyor. Bu adım, olası bir Rus saldırısında NATO’nun daha hızlı karşılık vermesinin önünü açabilir.

FT’ye konuşan kaynaklara göre, bu girişim özellikle Rusya’yla sınırı bulunan doğu kanadı ülkelerinin öncülüğünde başladı. Fransa ve İngiltere’nin de destek verdiği plan, ittifak genelinde yankı uyandırmış durumda. Ancak bazı Avrupa ülkeleri, nükleer bir güçle doğrudan çatışma riskine dikkat çekerek daha temkinli bir yaklaşım öneriyor.

Rusya’dan sert uyarılar

Moskova daha önce NATO’dan gelen benzer açıklamalara “savaş nedeni” diyerek tepki göstermişti. Rusya’nın Fransa Büyükelçisi, geçtiğimiz aylarda “Rus uçaklarının vurulması savaş anlamına gelir” ifadelerini kullanmıştı. Kremlin ise bugüne kadar yöneltilen tüm ihlal suçlamalarını reddetti ve “kanıt gösterilmeden suçlama yapıldığını” savundu.

ABD ve AB cepheleri hareketli

ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz ay, NATO’nun topraklarını ihlal eden Rus uçaklarına “ateş açması gerektiğini” söyleyerek tartışmayı alevlendirmişti. Öte yandan Avrupa Birliği de sahada yeni adımlar atmaya hazırlanıyor. Brüksel, Rus diplomatların Avrupa içindeki hareket alanını kısıtlamayı ve AB fonlarıyla anti-dron savunma sistemleri kurmayı planlıyor.

Von der Leyen’den “caydırıcılık” mesajı

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, “Bu Avrupa’ya karşı kasıtlı bir gri bölge kampanyası. Sadece tepki vermemeli, caydırmalıyız” ifadelerini kullandı. Von der Leyen, Rusya’nın “bölünme tohumları ekmeye” çalıştığını belirterek Avrupa’nın birlik içinde hareket etmesi gerektiğini vurguladı.

Gerilim tırmanıyor

NATO son haftalarda Polonya ve Estonya’daki hava sahası ihlali iddiaları üzerine iki kez acil toplantı yapmış, doğu kanadındaki hava savunmasını güçlendirmeyi amaçlayan “Doğu Nöbetçisi” tatbikatını başlatmıştı. Aynı dönemde Rusya ve Belarus da “Zapad 2025” tatbikatıyla yanıt verdi.

Diplomatik kaynaklara göre şu anda herhangi bir resmi değişiklik kararı alınmış değil. Ancak Brüksel’deki tartışmalar, NATO ile Rusya arasındaki gerginliğin yeni bir eşiğe yaklaştığını gösteriyor.

Elif Garip